Bệnh sưng gan và thận thường xảy ra ở gà con từ 10 ngày tuổi đến 4 tuần tuổi với những đặc điểm co giật, chết sau các đợt lạnh, đói, nóng hoặc vận chuyển xa. Bệnh thường gặp ở các vùng nuôi gà thịt gia đình do pha trộn thức ăn không đúng khẩu phần quy định gây thiếu chất nhất là Biotin. Tỷ lệ chết từ 2-10%.
Động vật cảm thụ.
Gà con mẫn cảm hơn gà lớn. Đặc biệt gà con nuôi thịt được sinh ra từ những đàn gà mái giống đã nuôi khẩu phần ăn thiếu Biotin, thì khả năng mẫn cảm bệnh càng tăng trong điều kiện có những yếu tố stress như: lạnh, nóng hoặc đói v.v...
Xem thêm: Máy ấp trứng, máy ấp trứng công nghiệp, máy ấp trứng nở cao, máy ấp trứng gà
Nguyên nhân
- Do khẩu phần thức ăn thiếu Biotin kéo dài;
- Do thức ăn và nguyên liệu thức ăn để quá cũ, bảo quản không tốt nên chất lượng giảm. Những nguyên liệu cung cấp sinh tố như cám, ngô, bánh dầu để lâu làm vitamin A bị hư hỏng và Biotin bị phân hủy.
- Thiếu Biotin tức là thiếu nguyên liệu tổng hợp axit aspartic, axit lactic và axit pyruvic.
- Thiếu Biotin làm cho da và niêm mạc khô, trắng, có vẩy và thiếu oxy huyết.
- Các chất độc trong thức ăn không được máu vận chuyển đi, nên tích lại ở gan và thận gây sưng to.
Triệu chứng
Gà bệnh vẫn phát triển, chỉ có một biểu hiện suy giảm sức khỏe vài giờ trước khi co giật chết. Chết thường xuất hiện sau những yếu tố gây stress trầm trọng như lạnh, đói và quá nóng. Khi thực nghiệm có tới 25% chết sau 4-5 ngày. Nhìn chung tỷ lệ bệnh thấp. Bệnh chỉ xảy ra trong giai đoạn 10 ngày tuổi tới 4 tuần tuổi và tỷ lệ chết thay đổi từ 2-10%.
Bệnh sưng gan thận thường xuất hiện ở gà con
Chẩn đoán.
- Triệu chứng và bệnh tích mổ khám thường giúp cho chẩn đoán trong giai đoạn đầu;
- Xét nghiệm vi khuẩn học và tổ chức học để loại trừ nguyên nhân gây bệnh;
- Định lượng mức độ axit béo thay đổi trong gai là cần thiết để chẩn đoán xác định.
Phòng và trị bệnh sưng thận, gan.
Phòng bệnh.
Loại trừ các yếu tố gây stress như lạnh, đói và nóng v.v...;
- Duy trì mức độ Biotin đầy đủ trong thức ăn bổ sung cho tất cả gà và bầy gà giống;
- Thức ăn được tổng hợp từ nguyên liệu mới, chất lượng tốt không hư hỏng.
Trị bệnh.
Vì bệnh xảy ra trong thời gian rất ngắn, do vậy những gà bệnh không kịp điều trị mà chỉ điều trị những con còn lại trong đàn;
- Trước tiên phải loại trừ các yếu tố gây stress như nóng, lạnh hay đói, v.v...;
- Bổ sung vào nước uống hàng ngày một lượng Biotin và Choline như sau:
Biotin 100mg/1000 gà con.
Choline (70%) 19g/100 gà con.
Cách pha:
Lấy Biotin hòa vào Ethyl Alcool trước cho tan, sau đó hòa vào nước và cộng thêm Choline như liều ở trên. Mức tiêu thụ nước uống của gà như sau:
1000 gà:
- Lúc 7 ngày tuổi là 47 lít.
- Lúc 14 ngày tuổi là 80 lít.
- Lúc 21 ngày tuổi là 105 lít.
- Lúc 28 ngày tuổi là 150 lít.
Trong thực tế, nếu không có dạng nguyên chất Biotin và Choline thì có thể sử dụng một số Premix vitamin có chứa 2 thành phần trên như Konvit-Neo (Tiệp Khắc) trộn tỷ lệ 2-4% (2-4kg/100kg thức ăn).
Vitamix (Canada) pha nước 1g/2,5 lít nước hoặc trộn thức ăn 1g/1kg thức ăn.
- Vitaperos (Pháp) pha 1g/10 lít nước;
- Vitamino-200 (Pháp) trộn thức ăn 0,5% (5g/kg thức ăn);
- VM 505 (Mỹ) trộn thức ăn 0,1-0,15% (1-1,5g/kg thức ăn) hoặc pha nước uống liều 1g/2-4 lít nước.
Nguồn: 66 bệnh gia cầm và cách phòng trị, NXB Nông nghiệp
Bài viết liên quan:
